Oorspronkelijk verschenen op Fronza.nl, op 7 juni 2015
Bij toeval stuitte ik op een artikel uit 2014 dat met terugwerkende kracht nogal wat verontwaardiging bij mij oproept. Mannelijke leerkrachten voelen zich dus eenzaam op de basisschool. Nou ja zeg! Flagrant voorbeeld van de omgekeerde wereld!
Even kort door de bocht: zijn mannen vandaag de dag de underdog waar vrouwen dat vijftig jaar geleden waren? Tot enkele jaren voor mijn geboorte moesten vrouwen verplicht ophouden met werken als ze trouwden. Mijn hoogopgeleide moeder was een van die vrouwen. Underdogs in een door mannen geregeerde wereld.
Hindernissen
Pffff, schiet mij maar lek. Tegenwoordig voelen de mannelijke leerkrachten zich kennelijk niet op hun gemak in die overwegend door vrouwen ingevulde beroepsgroep: docent zijn. Was dat niet eerst vele jaren lang een door mannen gedomineerd beroep? Yup! Mijn vader was zijn gehele werkzame carrière een van hen. Hoeveel hindernissen hebben zijn toenmalige vrouwelijke collega’s en velen na hen moeten overwinnen om in deze professie en vele andere, serieus te worden genomen?
Ouwe jongens…
De journalistiek vertoont overeenkomsten. In tijden van weleer gedomineerd door mannen, die, gebroederlijk naast – overwegend eveneens penisdragende – politici, hangend in de kroeg, smeuïge krantenverhalen losweekten, onder het genot van een overvloed aan alcoholische versnaperingen. Ouwe jongens krentenbrood ten voeten uit. Thuis regelde moeder de vrouw de dagelijkse besognes met het kroost. Vanwege hun huwelijk was zij immers niet langer welkom op de werkvloer. En laten we wel wezen: voor al die kerels wel zo makkelijk. Zo ging dat.
Pulitzerprijsdromen
Dezer dagen zitten de grootstedelijke journalistenkroegen allang niet meer vol met ambitieuze jongemannen die grote Pulitzerprijsdromen koesteren sinds ze hun eerste stap in een van de ‘Scholen voor de Journalistiek’ zetten – zoals ‘vroeger’, toen het beroep maatschappelijk nog waarde had. Noch is het café gevuld met nieuwsgierige meiden die een nieuw Watergate willen blootleggen.
Gelukkig zijn er altijd uitzonderingen (m/v), die het ware ambacht niet via de kroeg maar andere wegen, begrijpelijkerwijs nu digitaal, inventief beoefenen. Die hoe dan ook het bestaansrecht en het belang van de journalistiek nog steeds beseffen en verdedigen. Een zeldzame soort die het waard is om te koesteren.
Lekker in vel
Ik vind het emancipatoir gezien geen verworvenheid, de inhoud van het krantenartikel dat ik dus las op Nos.nl: Man is eenzaam op de basisschool. Maar wat stoort me nou zo? Ik citeer: ‘als een team uit steeds meer vrouwen bestaat, voelen mannen zich alleen’.
Lijkt mij dat de mannen die zich in de werksituatie zo voelen, wellicht niet lekker in hun vel zitten en wellicht ietwat onzeker zijn, waarmee de vraag zich opdringt waarom ze überhaupt voor dit beroep hebben gekozen. Toch? Lijkt me immers inherent aan deze functie dat je je niet snel gedomineerd voelt, niet door de leerlingen, en al helemaal niet door je collega’s, man noch vrouw! Ik bedoel, als je dan ook nog voor een klas vol grenzenverkennende druktemakertjes gaat staan… – klinkt tamelijk onhaalbaar in mijn oren. Misschien is een kantoorbaan geschikter voor deze mannen?
Be a man!
Tegelijkertijd ervaar ik de uitspraak of gedachte dat mannen in het algemeen zich ‘eenzaam’ in welke functie dan ook zouden voelen als nogal aanmatigend. Let op de nuancering: in het algemeen! Maar really!? Het bekende glazen plafond buiten beschouwing latend: dit is precies hoe vele vrouwen zich eeuwenlang hebben gevoeld! Ik ervaar zelf dus bar weinig medeleven met de mannen – ‘in het algemeen’ – die zich nu, effe, na een jaartje of twee in het onderwijs, ‘eenzaam’ voelen. Be a man! Suck it up! Dat krijg je ervan als je de helft van de mensheid eeuwenlang niet als gelijkwaardig hebt gezien, benaderd en behandeld.
Nou ja, dat dus.
Onderdrukking
Ik houd de mannen in kwestie uiteraard niet specifiek verantwoordelijk voor de mondiale helaas nog steeds voortdurende onderdrukking en onderkenning van vrouwen. Ik heb heus het besef dat ik evenmin kan veranderen wat mijn voorouders in de naam van kolonialisme hebben aangericht en achtergelaten: overheersing, uitbuiting, slavernij en generaties mensen die nooit hebben geleerd zelf na te denken en vervolgens aan hun lot zijn overgelaten. Noch ben ik persoonlijk er verantwoordelijk voor.
Wat ik wèl onder meer kan doen, is dat gegeven meenemen in mijn eigen leven, in deze nieuwe tijd, waarin de littekens niet zijn geheeld maar wel verzacht. Door respect voor iedereen te tonen, gelijkwaardigheid te betrachten.
Ongeacht sekse
Terug naar de aanleiding tot dit relaas, het NOS-artikel. Ik heb groot respect voor man, vrouw, homo, lesbo, bi, wit, zwart, rood of paars, eenogig, kaal, dik, dun, enzovoort – I really couldn’t care less – voor de fijne mensen, die mijn en vele andere kinderen fantastisch onderwijzen en hun best doen om het beste uit deze pure karaktertjes te halen, zodat we hen samen met mijn eigen input en die van hun naasten zien opbloeien tot de grote, weldenkende persoonlijkheden die in onze kroost schuilgaat.
Dan hebben we het ergens over. En dat dus uiteindelijk man noch vrouw zich ooit nog op basis van sekse ‘eenzaam’ in zijn of haar beroepsgroep hoeft te voelen, omdat sekse geen enkele rol meer speelt wat betreft ‘eenzaamheid op de werkplek’. Met als uiteindelijk streven: dat dezelfde aanleiding voor het NOS-artikel en deze repliek zo spoedig mogelijk iets uit een ver verleden betreft.
